خسارت ناشی از توفان را کجا و چگونه دریافت کنیم؟
خرید زندگی: یک حقوقدان درباره ی مسئولیت و الزامات قانونی شهرداری ها در هنگام وقوع توفان توضیحاتی را ارائه نمود.
به گزارش خرید زندگی به نقل از مهر، در دنیای حقوق، گاه حادثه ای ساده مانند سقوط یک درخت بر روی خودرو، پنجره ای به سمت مباحث پیچیده ای چون قانون مسئولیت مدنی، الزامات قانونی شهرداری ها و مفهوم علت تامه می گشاید. واقعیتی که خیلی از شهروندان با آن روبرو می شوند و متاسفانه از حقوق خود در مقابل آن بی خبر می مانند. توفان در هفته اخیر در پایتخت و بعضی از شهرها سبب وقوع حادثه شد و این مورد سوالاتی را برای بعضی از مخاطبین بهمراه داشت که آیا امکان دریافت خسارت از دستگاه هایی مانند شهرداری ها وجود دارد؟ چرا جبران خسارت سقوط درخت بر خودرو اهمیت دارد؟ در جواب این دسته از سوالات فوق به سراغ یک حقوقدان رفتیم و از او مطالبه مردم را سوال کردیم. مجید قاسم کردی، حقوقدان و فعال مدنی در این خصوص بیان نمود: در شهر های امروزی، بخصوص در فصل های سرد و بادخیز، خبرهای گوناگونی از سقوط درختان در معابر عمومی منتشر می شود. این حوادث، اغلب به علت پوسیدگی تنه درخت، ضعف در ریشه ها یا بی توجهی به هرس کاری های اصولی اتفاق می افتند. خودرو های پارک شده در خیابان ها، معمولا اولین قربانیان این بی توجهی اند. این حقوقدان اضافه کرد: مساله مهم دراین میان، اینست که سقوط درخت بر خودرو، فقط یک حادثه طبیعی نیست؛ بلکه در بسیاری موارد، ریشه در قصور نهادهای مسئول شهری دارد و شهروند می تواند با اتکا به قانون، خسارت وارده را مطالبه کند. قاسم کردی ضمن اشاره به مسئولیت شهرداری در حفظ ایمنی فضای سبز شهری اظهار داشت: بر اساس بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها، این نهاد مکلف به حفظ امنیت و بهداشت شهری است. تبصره ذیل این بند، به صراحت شهرداری را موظف می داند که در مقابل درختان پوسیده، خشک یا خطرناک، اقدامات لازم را بموقع انجام دهد. وی افزود: افزون بر آن، ماده ۲ قانون حفظ و گسترش فضای سبز (مصوب ۱۳۵۲)، شهرداری ها را ملزم به تهیه شناسنامه برای درختان در محدوده شهری کرده است. شناسنامه ای که باید شامل اطلاعاتی از قبیل موقعیت، نوع و وضعیت سلامت درخت باشد. در این چارچوب، ناآگاهی از وضعیت درختان نه تنها توجیه قانونی ندارد، بلکه دلیل مستقیمی بر تقصیر شهرداری است.
علت تامه؛ حلقه مفقوده در زنجیره مسئولیت این حقوقدان اظهار داشت: در پرونده های مشابه، آن چه در رای دادگاه تعیین کننده است، اثبات «علت تامه» حادثه است. بدین معنا که اگر نشان داده شود کوتاهی شهرداری در ایمن سازی درخت یا بی توجهی به هشدارهای قبلی، علت اصلی وقوع حادثه بوده است، حتی وجود توفان هم مسئولیت را از دوش این نهاد برنمی دارد. وی افزود: به بیان ساده تر، شهرداری نمی تواند وقوع باد شدید را دلیلی بر رفع مسئولیت بداند، چونکه ملزم به پیشبینی، پایش و جلوگیری از خطرات بالقوه درختان شهری بوده است. چنین خط مشی ای از بطن ماده ۵ لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز هم برداشت می شود که حفظ و نگهداری درختان را بعنوان وظیفه ای انحصاری بر عهده شهرداری ها گذاشته است.
دریافت خسارت از شهرداری چگونه است؟ قاسم کردی ضمن اشاره به تأمین دلیل و مستندسازی جهت دریافت خسارت اظهار نمود: در اولین مرحله، مالک خودرو باید مدارکی چون تصاویر لحظه حادثه، اظهارات شهود، گزارش پلیس یا آتش نشانی و برآورد خسارت توسط کارشناس رسمی دادگستری را گردآوری کند. درخواست تأمین دلیل از شورای حل اختلاف هم می تواند اقدام هوشمندانه ای باشد. وی ادامه داد: اگر درخت در حریم قانونی معبر یا فضای سبز شهری باشد، معمولا در مالکیت شهرداری بحساب می آید. اثبات این تعلق، نقش کلیدی در اثبات مسئولیت نهاد عمومی دارد. این حقوقدان تنظیم دادخواست حقوقی را گام بعدی برشمرد و اظهار داشت: زیان دیده باید با استناد به قانون مسئولیت مدنی، ماده ۳۳۳ قانون مدنی و قوانین در ارتباط با وظایف شهرداری، دادخواست مطالبه خسارت خویش را به دادگاه تقدیم کند.
ارجاع پرونده به کارشناس رسمی و پیگیری قانونی قاسم کردی در رابطه با اجرای حکم مطرح کرد: دادگاه برای تعیین میزان خسارت، پرونده را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهد. اگر نظر کارشناسی موید رابطه علیت میان تقصیر شهرداری و خسارت وارده باشد، دادگاه حکم به اجبار شهرداری به جبران خسارت صادر خواهد نمود. بعد از قطعیت رای، شهرداری مکلف به پرداخت خسارت است. در صورت اعتراض، پرونده در مرحله تجدیدنظر رسیدگی شده و بعد از تأیید، حکم لازم الاجرا خواهد بود. این حقوقدان اظهار داشت: پرونده های در رابطه با مسئولیت مدنی شهرداری ها، به علل پیچیدگی های قانونی و ساختاری، نیازمند پیگیری حرفه ای توسط وکیل مجرب هستند. وکیل با تسلط بر قوانین حوزه شهری و دعاوی مربوطه، می تواند روند رسیدگی را تسهیل، ادله را مستند و احتمال صدور رای به نفع زیان دیده را بشکل قابل توجهی افزایش دهد.
آیا توفان می تواند شهرداری را از مسئولیت معاف کند؟ وی در پاسخ اظهار داشت: خیر. هرچند باد شدید یک عامل طبیعی است، اما اگر درخت از قبل پوسیده یا هرس نشده بوده، شهرداری همچنان مسئول است. توفان نمی تواند جایگزین وظیفه پیشگیری قانونی شود. قاسم کردی در جواب این که آیا عرضه نظر کارشناس رسمی در این دعاوی الزامی است؟ اظهار نمود: در اکثر موارد بله. گرچه مدارکی چون گزارش پلیس یا آتش نشانی معتبرند، اما نظر کارشناسی رسمی دادگستری، مبنای تعیین میزان دقیق خسارت و مسئولیت در دادگاه خواهد بود. او در آخر بیان نمود: حوادثی مانند سقوط درخت، صرفا ناشی از طبیعت نیستند، بلکه در بسیاری مواقع ناشی از ترک فعل یک نهاد عمومی هستند. شهروندان باید بدانند که در مقابل این گونه حوادث، حق قانونی برای مطالبه خسارت دارند. شهرداری ها هم باید بدانند که حفظ ایمنی شهری، نه یک مسئولیت تشریفاتی، بلکه تعهدی حقوقی و قضایی است. در نظام حقوقی امروز، آن چه می تواند ضامن اجرای عدالت باشد، آگاهی شهروند، شفافیت نهاد عمومی، و التزام قضایی به قانون است.
منبع: خرید زندگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب