گزارش خرید زندگی؛
بامدژ عروس تالاب های خوزستان
به گزارش خرید زندگی، تالاب بامدژ بعنوان نزدیک ترین تالاب به مرکز استان خوزستان با وجود بارندگی های مطلوب اخیر در استان، هنوز با شرایط ایده آل فاصله دارد.
خبرگزاری مهر؛ گروه استان ها: با وجود بارندگی های خوبی که استان خوزستان در مدت اخیر شاهد آن بود ولی برخی تالاب های استان که از آنها بعنوان ریه های تنفسی استان یاد می شود، همچنان با مشکلاتی مواجه گردید هستند و لازم است برای احیای این تالاب ها، حق آبه آنها تأمین شود.
یکی از تالاب هایی که در همسایگی اهواز قرار دارد، تالاب بامدژ است که نقش مهمی در زیست بوم اهواز دارد ولی فعالان محیط زیست نسبت به شرایط فعلی حاکم بر تالاب گله مندی هایی دارند.
طبق نقشه های دوره ای سازمان آب و برق خوزستان در دهه ۳۰ وسعت تالاب بامدژ به ۱۰ هزار هکتار می رسید اما با تغییرات محیطی و دخالت های انسانی الان دست کم چهار هزار هکتار وسعت دارد. روستای سادات طواهر و روستای های مزرعه در حاشیه این تالاب هستند، از همین رو آنرا هور طواهر یا هور مزرعه هم می نامند. عمده آب این تالاب از رودخانه شاوور تأمین می شود، جریان های سیلابی زمستانه رود شاوور و دز و زهاب های زمینهای کشاورزی بر پایداری آن نقش مؤثری دارند.
تقریباً از اوایل سال تا شروع فصل بارندگی، آب ورودی به تالاب کاسته می شود و قسمت های وسیعی از آن خشک می شود. از ۱۳۴ گونه گیاهی تالاب بامدژ میتوان به خارشتر خزری و ایرانی، ترنجبین، شیرین بیان، خار پنبه، شاه تره، گل گاوزبان، پونه، کُنار، تاج خروس، نی، گا گله و … اشاره نمود.
بیش از ۴۰ گونه حیوانی شامل پستاندارانی همچون روباه، شغال، خرگوش، گرگ، کفتار، سمور، خفاش، خارپشت ایرانی و … ماهیانی همچون کپور، شربت، بنی، حمری، بیاح و … خزندگان و دوزیستانی همچون قورباغه، وزغ، لاک پشت لاک نرم، جکوی، مار و … در تنظیم اکوسیستم بامدژ نقش دارند.
پیش از این دفتر بررسی های زیست محیطی در معاونت مطالعات پایه و طرح های جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان عنوان کرده بود؛ انجام برنامه ریزی در مورد مدیریت تالاب، پیشنهاد طرح های اجرایی و مطالعاتی، عرضه برنامه حفاظت و پایش مداوم منابع تالابی، تعیین کاربری های متناسب با وضع کنونی تالاب، احیا عرصه های تخریب شده، آموزش عمومی در سطوح مختلف، قرار دادن تالاب بامدژ در فهرست مناطق چهارگانه، ایجاد هماهنگی میان سازمان ها و ترجمان های ذی ربط با حفاظت تالاب همچون موارد اساسی و ضروریست که باید در مدیریت تالاب مدنظر قرار گیرد.
تالاب بامدژ همیشگی و دارای آب شیرین است که توسط رودخانه شاوور، طغیان های رودخانه دز، کرخه و آب های اضافی اراضی کشاورزی اطراف آبگیری می شود، ارتفاع آن ۲۵ متر بالاتر از سطح آب های آزاد است و سیمای طبیعی پیرامون تالاب را دشت های سیلابی و اکوسیستم های خشک دشتی تشکیل می دهد. این تالاب در بین چشم اندازهای منطقه نمونه منحصربه فردی است و خرمی و سرسبزی آن از چشم اندازهای زیبای طبیعی است که نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند. تناوب و توالی رویشگاه های گیاهی با آب و خشکی برای شمار زیادی از پرندگان مهاجر شرایط مطلوب و مطمئنی به منظور زندگی، آشیانه، تخم گذاری، تغذیه و زمستان گذرانی فراهم می آورد.
تالاب همچون منابع باارزش اکولوژیکی در استان خوزستان است و به دلیل قرار گرفتن در یک منطقه با غنای بسیار زیاد تاریخی، فرهنگی و برخوردار از تنوع یک حوضه آبریز، به منظور حفظ ارتقا درجه حفاظتی باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیریت و حفاظت آن به عهده اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان در اهواز هست. تالاب جزو مناطق حفاظت شده نیست. تنها قوانین شکار و صید در آن اجرا می شود. در لیست ۴۰۴ منطقه مهم پرندگان ایران ثبت شده است.
۶۰ درصد تالاب آبگیری شد
احمد فریسات مسئول مرکز پایش تالاب بامدژ ابتدای خرداد ماه جاری ضمن اشاره به آبگیری تالاب بامدژ اظهار نمود: به واسطه بارندگی های یک سال گذشته، ۶۰ درصد از وسعت این تالاب الان آبگیری و از تبدیل شدن آن به یک کانون ریزگرد جدید برای استان جلوگیری شده است.
فریسات بیان این که تالاب بامدژ یک تالاب فصلی است اظهار داشت: آبگیری این تالاب از تبدیل آن بعنوان یک کانون ریزگرد در محدوده شهرستان اهواز جلوگیری می کند.
وی به اهمیت حفظ زیست بوم تالاب تصریح کرد و اظهار داشت: این تالاب ظرفیت بسیار خوبی برای توسعه گردشگری می باشد اما همواره بازدیدکنندگان باید نسبت به مسئولیت های اجتماعی خود در مقابل محیط زیست توجه نمایند.
مسئول مرکز پایش تالاب بامدژ افزود: این در شرایطی است که رها کردن زباله و پسماند توسط برخی گردشگران، زیست بوم این تالاب را با تهدید جدی روبه رو کرده است.
فریسات اظهار داشت: انتظار می رود گردشگران و بازدیدکنندگان برای پیشگیری از صدمه های زیست محیطی و پوشش گیاهی منطقه، از رها کردن زباله در اطراف تالاب بامدژ اجتناب کنند.
مسئول مرکز پایش تالاب بامدژ با اشاره به اینکه مساحت فعلی این تالاب چهار هزار هکتار است، اضافه کرد: این تالاب فصلی است و از مهر ماه تا اردیبهشت ماه به علت بارش باران و آبگیری که رخ می دهد شرایط مناسبی دارد.
وی اظهار داشت: بامدژ سومین تالاب بزرگ استان خوزستان است که با توجه به نزدیکی آن با مرکز استان (اهواز) ظرفیت مناسبی برای حضور گردشگران به حساب می آید.
مسئول مرکز پایش تالاب بامدژ اظهار نمود: پروژه بند تأخیری تالاب بامدژ در محل آبگیری آن در دست اجرا است که پیشرفت فیزیکی این پروژه ۷۰ درصد برآورد می شود.
فریسات خاطرنشان کرد: با تأمین منابع مالی مورد نیاز این پروژه، عملیات اجرایی بند تأخیری تالاب بامدژ تکمیل می شود که با بهره برداری از آن، شرایط آبگیری تالاب بهبود خواهد یافت.
حال تالاب خوب نیست
این در حالیست که جواد الهایی سحر فعال محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: مهم تر، راهبردی تر و حیاتی تر از «بامدژ» تالابی در مرکز استان خوزستان وجود ندارد؛ تداومِ تپشِ قلب بامدژ در گرو مطالبه به جد فعالان اجتماعی و محیط زیست اهواز است.
الهایی سحر افزود: چگونه امکان دارد مسؤلان ببینند تالاب بامدژ درحال فروپاشی است اما برای درمانش اقدامی نکنند؟ بخصوص اگر قدمت این خسارت ها بیشتر از چند سال ادامه داشته باشد.
وی بیان نمود: بازگشتِ توان زیست پالایی به تالاب بامدژ فقط با گرفتن حق آبه میسر است و دایک و خاک ریزی که در سه جا شکسته و درحال تخلیه آب تالاب است. پیگیری های ما تابحال هیچ نتیجه ای نداشته است؛ اگر تداوم حیات بامدژ برای ما مهم می باشد باید بر سر حق آبه آن به نفع کشاورزی و ماهیگیری در حوضچه ها معامله نکنیم.
الهایی سحر خاطرنشان کرد: آنهایی که به هر بهانه ای تعمیر دایک حافظ آب تالاب بامدژ را به تأخیر انداخته اند از تخریب تالاب چه سودی نصیب شأن می شود؟ این خسارت ها فقط در حوزه کاهش جمعیت وحوش، بخصوص پرندگان و کاهش حاصلخیزی خاک، تقویت چشمه های تولید گرد و خاک، و تشدید مهاجرت و شتاب گرفتنِ فرآیندِ متروکه شدنِ سکونتگاه های انسانی نیست بلکه شاید مهم ترین خسارت علاوه بر افزایش محسوس هزینه های درمانی ناشی از کاهش شاخصهای سلامت هم کاهش شادابی، نشاط، و تشدید افسردگی در آبادبوم های دیار مرکزی اهواز است.
وی افزود: مسؤلان استانی، نمایندگان مجلس و متولیان امر چرا در مقابل تخریب محیط زیست اهواز فقط سکوت اختیار کرده اند؟ اگر راهبردها و سیاست های کلانِ توسعه خوزستان متناسب با حقیقت های بوم شناختی جلگه استان و درک میزان شکنندگی سرزمین از خطر تغییر اقلیم به روز نشده و متحول نشود، این رخداد زنگ خطری برای اهواز است.
فعال محیط زیست خوزستان تصریح کرد: با خشکی تالاب بامدژ دیگر در پهنه استان، زنگ خطر ریزگرد با منشأ محلی برای مناطق دیگر خوزستان به صدا در خواهد آمد.
الهایی سحر خاطرنشان کرد: تالاب بامدژ عروس تالاب های خوزستان با میراثی ماندگار از تمدن های کهن ایران اینروزها حال خوش ندارد، این تالاب که حق آبه ندارد و تابحال هیچ حقابه رسمی از سازمان آب نگرفته است و با پساب های کشاورزی منطقه به حیات خود ادامه می دهد.
وی اضافه کرد: وجود سه شکستگی در دایک نگهدارنده آب تالاب در منتهی الیه شرقی تالاب سبب شده تا آب این تالاب با سرعت تخلیه که این روند به خشک شدن تالاب می انجامد؛ آلوده ترین شهر جهان و ایران، اهواز برای تنفس احتیاج به جنگل و تالاب دارد که جنگل و تالاب اهواز در معرض تخریب گسترده قرار دارند.
فعال محیط زیست خوزستان خاطرنشان کرد: اگر تالاب ها خشک شوند، ۴۰ درصد به کربن هوا افزوده می شود چون که به تنهایی ۴۰ درصد کربن دنیا را در خود ذخیره و تثبیت کرده اند؛ ازاین رو اگر تالاب ها خشک شوند، کربن آزاد شده و در هوا پراکنده می شود که در نتیجه پدیده گرمایش کره زمین به وجود می آید.
منبع: خرید زندگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب